işlemci ne işe yarar ne demek?

İşlemci (Merkezi İşlem Birimi - CPU), bilgisayarın beynidir diyebiliriz. Temel olarak, bilgisayar programlarının talimatlarını yürütür. Diğer bir deyişle, bilgisayardaki tüm işlemlerin ve hesaplamaların yapılmasını sağlar.

İşlemcinin temel görevleri şunlardır:

  • Veri Okuma ve Yazma: Bellekten (https://www.nedemek.page/kavramlar/bellek) verileri okur ve işledikten sonra tekrar belleğe yazar.
  • Aritmetik ve Mantıksal İşlemler: Toplama, çıkarma, çarpma, bölme gibi aritmetik işlemlerin yanı sıra, karşılaştırma ve mantıksal (AND, OR, NOT) işlemleri yapar.
  • Kontrol İşlemleri: Programın akışını kontrol eder, döngüleri yönetir ve koşullu dallanmaları gerçekleştirir.
  • Giriş/Çıkış (G/Ç) Yönetimi: Çevre birimleri (klavye, fare, ekran vb.) ile iletişim kurar.
  • Komutları Yorumlama ve Yürütme: Programlama dillerinde yazılan komutları makine diline çevirerek çalıştırır.

İşlemcinin hızı, saat hızı (https://www.nedemek.page/kavramlar/saat%20h%C4%B1z%C4%B1) ile ölçülür ve genellikle GHz (Gigahertz) cinsinden ifade edilir. Daha yüksek saat hızı, işlemcinin daha fazla işlem yapabileceği anlamına gelir, ancak tek başına performans göstergesi değildir. Çekirdek sayısı (https://www.nedemek.page/kavramlar/%C3%A7ekirdek%20say%C4%B1s%C4%B1) ve önbellek boyutu (https://www.nedemek.page/kavramlar/%C3%B6nbellek%20boyutu) gibi diğer faktörler de performansı etkiler.